ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Βασικές Έννοιες της Πληροφορικής

1) ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ (applications):
Οι βασικές ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ/ΔΟΥΛΕΙΕΣ που κάνουμε με τον υπολογιστή είναι:
1. Επικοινωνούμε (τάξη Α).
2. Παίζουμε - Ψυχαγωγούμαστε.
3. Γράφουμε (τάξη Α).
4. Ζωγραφίζουμε - επεξεργαζόμαστε εικόνες (τάξη Α).
5. Υπολογίζουμε (τάξη Β).
6. Καταχωρούμε πληροφορίες από καρτέλες ή πίνακες.
7. Μαθαίνουμε και εκπαιδευόμαστε.
Ξέρουμε κομπιούτερ, άν ξέρουμε να κάνουμε τις παραπάνω δουλειές.

2) ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ (computer):
Υπολογιστής είναι ένα μηχάνημα με το οποίο επεξεργαζόμαστε σύμβολα, εικόνες και ήχους (πληροφορία).
Προφανώς το ΟΝΟΜΑ, 'υπολογιστής', ΔΕΝ είναι ένα σωστό όνομα γιαυτό το μηχάνημα, επειδή δεν κάνει ΜΟΝΟ υπολογισμούς. Έχει αυτό το όνομα επειδή ο πρώτος υπολογιστής έκανε μόνο υπολογισμούς. Είναι αυτό που λέμε 'καλύτερα να σου βγει το μάτι, παρά το όνομα'!!

3) ΔΕΔΟΜΕΝΑ (data):
Δεδομένα είναι τα σύμβολα, οι εικόνες και οι ήχοι που ΔΙΝΟΥΜΕ στον υπολογιστή να επεξεργαστεί.

4) ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ (information):
Πληροφορία είναι τα σύμβολα, οι εικόνες και οι ήχοι που ΠΑΙΡΝΟΥΜΕ από τον υπολογιστή μετά την επεξεργασία τους.
ΠΡΟΣΟΧΗ: πολλές φορές στα κείμενα και τα σύμβολα, εικόνες και ήχους που ΔΙΝΟΥΜΕ στον υπολογιστή (δεδομένα) τα λένε και πληροφορία.

5) ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ (informatics):
Πληροφορική είναι η επιστήμη με αντικείμενο τους υπολογιστές ΚΑΙ την επεξεργασία πληροφορίας.

6) ΜΠΙΤ (bit):
bit λέγονται οι ΔΥΟ μορφές στις οποίες ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΝΤΑΙ τα σύμβολα οι εικόνες και οι ήχοι μέσα στον υπολογιστή, συμβολικά τα λέμε 0, 1.
Στο σκληρό-δίσκο έχουν τη μορφή μαγνητισμένης ή μη περιοχής.
Στο CD-DVD είναι καμμένη ή μη περιοχή.
Στα τσιπάκια είναι τρανζίστορ (συσκευές με 2 καταστάσεις).
Στα καλώδια μεταφέρονται με 2 τάσεις ρεύματος.
Ασύρματα μεταφέρονται με 2 ηλεκτρομαγνητικές συχνότητες.
Γιαυτό λοιπόν άν κάνουμε 'βίδες' έναν υπολογιστή, δεν θα βρούμε πουθενά μέσα του σύμβολα, εικόνες και ήχους. Μόνο μπιτ υπάρχουν.
Η λέξη bit δημιουργήθηκε από το όνομα 'BInary digiT' που σημαίνει 'δυαδικό ψηφίο'. Αυτός είναι και ο λόγος που η πληροφορία των υπολογιστών λέγεται και ψηφιακή|digital και δυαδική|binary.

7) ΜΠΑΪΤ (byte):
byte είναι 8 bit.

8) ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑ-ΜΟΝΑΔΩΝ (unit multipliers):
είναι ονόματα συγκεκριμένων ΑΡΙΘΜΩΝ που όπως όλοι οι αριθμοί χρησιμοποιούνται όταν μετράμε μεγέθη (bit, byte, pixel, ...):
K (kilo) = 1.000¹ (10³ = 1.000),
M (mega) = 1.000² (10⁶ = 1.000.000),
G (giga) = 1.000³ (10⁹ = 1 δις),
T (tera) = 1.000⁴ (10¹² = 1 τρις),
P (peta) = 1.000⁵ (10¹⁵),
E (exa) = 1.000⁶ (10¹⁸),
Z (zetta) = 1.000⁷ (10²¹),
Y (yotta) = 1.000⁸ (10²⁴),

Το 1998, η "International Electrotechnical Commission" (IEC) καθιέρωσε και τους ΠΑΡΟΜΟΙΟΥΣ αριθμούς που είναι πολλαπλάσια του 2 (2¹⁰=1024) και όχι του 10, που χρησιμοποιούμε στην ψηφιακή-πληροφορία:
Ki (kibi) = 1.024¹ (2¹⁰ = 1.024),
Mi (mebi) = 1.024² (2²⁰ = 1.048.576),
Gi (gibi) = 1.024³ (2³⁰ ≆ 1 δις),
Ti (tebi) = 1.024⁴ (2⁴⁰ ≆ 1 τρις),
Pi (pebi) = 1.024⁵ (2⁵⁰),
Ei (exbi) = 1.024⁶ (2⁶⁰),
Zi (zebi) = 1.024⁷ (2⁷⁰),
Yi (yobi) = 1.024⁸ (2⁸⁰).

9) ΑΓΟΡΑ:
Αγοράζουμε υπολογιστή ΜΟΝΟ όταν πραγματικά τον χρειαζόμαστε γιατί χάνουν γρήγορα τη αξία τους. Αγοράζουμε ακριβή οθόνη, φτηνή κεντρική-μονάδα.

10) ΓΙΑΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΑΘΟΥΜΕ:
Γιατί έχει γίνει ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΣ στην καθημερινότητά μας και στη δουλειά μας. Επίσης είναι η τεχνολογία που μας δίνει τη ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ να φτιάξουμε μια καλύτερη κοινωνία σε σχέση με τη σημερινή (και φυσικά και χειρότερη αν χρησιμοποιηθεί από άπληστους ανθρώπους).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Το Υλικό του υπολογιστή

1) HARDWARE (Υλικό):
Hardware είναι οι συσκευές του υπολογιστή.

2) SOFTWARE (Λογισμικό):
Software είναι ότι ΔΕΝ είναι συσκευές, δηλαδή σύμβολα, εικόνες και ήχοι που επεξεργάζεται και παράγει.
Επομένως τα 2 βασικά μέρη ενός υπολογιστή είναι το υλικό και το λογισμικό.

3) ΚΕΝΤΡΙΚΗ-ΜΟΝΑΔΑ (base unit):
Κεντρική Μονάδα λέγεται το βασικό κουτί του υπολογιστή.

4) ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ-ΜΟΝΑΔΕΣ (peripherals):
Περιφερειακές Μονάδες ονομάζουν όλες τις άλλες συσκευές του υπολογιστή που συνδέονται στην κεντρική-μονάδα.

5) ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΗΣ (processor - CPU):
Επεξεργαστής (ΚΜΕ) είναι η ΜΗΧΑΝΗ του υπολογιστή, η συσκευή που επεξεργάζεται σύμβολα, εικόνες και ήχους.

6) ΑΠΟΘΗΚΕΣ (storage):
Αποθήκες είναι οι συσκευές που κρατάνε μόνιμα την πληροφορία.
Σκληρός-δίσκος (1 TB),
USB (4, 8, 16, ... GB),
DVD (5, 8 GB),
CD (μικρότερη από 1 GB),

7) ΜΝΗΜΗ-RAM:
Μνήμη RAM είναι η συσκευή που κρατάει προσωρινά τις πληροφορίες που επεξεργάζεται ΚΑΙ τις οδηγίες επεξεργασίας για να γίνει η επεξεργασία πιο ΓΡΗΓΟΡΑ. Όταν κλείνει ο υπολογιστής το περιεχόμενό της ΧΑΝΕΤΑΙ, δηλαδή ΔΕΝ είναι αποθήκη. Δυστυχώς ακούμε συχνά να ονομάζουν "μνήμη" και τη μνήμη-ram και τις αποθήκες ενός υπολογιστή, ειδικά στα smartphones.
Οι 3 πιο σημαντικές συσκευές του υπολογιστή είναι: ο επεξεργαστής, οι αποθήκες και η RAM.

8) ΣΥΣΚΕΥΕΣ-ΕΙΣΟΔΟΥ (input devices):
Συσκευές εισόδου είναι οι περιφερειακές συσκευές που εισάγουν πληροφορία: πληκτρολόγιο, ποντίκι, μικρόφωνο, ...

9) ΣΥΣΚΕΥΕΣ-ΕΞΟΔΟΥ (output devices):
Συσκευές εξόδου είναι οι περιφερειακές συσκευές που εξάγουν πληροφορία: οθόνη, εκτυπωτής, ηχεία, ...

10) ΕΙΔΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ (specific):
Τα είδη Υπολογιστών με βάση το μέγεθός τους είναι:
α) οι ΜΕΓΑΛΟΙ (υπερυπολογιστές)
β) οι ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΟΙ (προσωπικοί υπολογιστές)
γ) οι ΜΙΚΡΟΙ (φορητοί, τσέπης, portable, notebook, laptop, mobile, netbook, tablet, fablet, smartphone, ...)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Εργονομία

1) ΕΡΓΟΝΟΜΙΑ (ergonomics):
Εργονομία είναι η επιστήμη που ασχολείται με τη σωστή χρήση των εργαλείων και μηχανημάτων που έφτιαξε ο άνθρωπος έτσι ώστε να μην ταλαιπωρούν το σώμα μας.

2) ΣΩΣΤΗ-ΣΤΑΣΗ-ΕΡΓΑΣΙΑΣ:
το δείχνει η εικόνα του βιβλιου σελ. 21.

3) PIXEL (εικονοστοιχείο):
pixel είναι τα μικρά κουτάκια με τα οποία φτιάχνουν τις εικόνες οι οθόνες (σαν τα ψηφιδωτά).

4) ΑΝΑΛΥΣΗ-ΟΘΟΝΗΣ (display resolution):
Ανάλυση οθόνης είναι η ποσότητα των pixel της οθόνης.

5) ΜΕΓΕΘΟΣ-ΟΘΟΝΗΣ (dislpay size):
Μέγεθος οθόνης είναι το μέγεθος σε ίνσες της διαγωνίου της οθόνης. Η ίνσα έχει μήκος ΠΕΡΙΠΟΥ όσο 2 δάκτυλα ενώ τα εκατοστά όσο 1 δάκτυλο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: Η Ιστορία της Πληροφορίας και της Πληροφορικής

1) ΠΟΤΕ-ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΚΕ:
περίπου 1945.

2) ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ-ΛΥΧΝΙΑ (electron tube):
Ηλεκτρονικές λυχνίες είναι μικρές λάμπες με τις οποίες παράσταιναν τα bit στους πρώτους υπολογιστές.

3) ΤΡΑΝΖΙΣΤΟΡ (transistor):
Τα τρανζίστορ αντικατέστησαν τις ηλεκτρονικές λυχνίες, είναι μικρά και δεν καίγονται.

4) ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ-ΚΥΚΛΩΜΑ (chip - integrated circuit):
Τα ολοκληρωμένα κυκλώματα (τσιπ) περιέχουν μεγάλες ποσότητες τραντζίστορ και μείωσαν το μέγεθος και το κόστος των υπολογιστών.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: Γνωριμία με το λογισμικό του υπολογιστή

1) ΑΡΧΕΙΟ (files):
Αρχεία είναι σύμβολα, εικόνες και ήχοι στις αποθήκες με όνομα.

2) ΦΑΚΕΛΟΣ (folder | Directory):
Φάκελος είναι κομμάτι αποθηκών. Περιέχει αρχεία και άλλους φακέλους.

3) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ (program):
Πρόγραμμα είναι αρχείο|αρχεία με οδηγίες.
ΠΡΟΣΟΧΗ, τα προγράμματα τα ονομάζουν ΚΑΙ λογισμικό/software.

4) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ-ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ (application programs):
Προγράμματα/λογισμικό-εφαρμογών είναι τα προγράμματα που χρησιμοποιεί ο χρήστης να κάνει τις εφαρμογές που κάνουμε με τον υπολογιστή.

5) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ-ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ (system programs):
Προγράμματα/λογισμικό-συστήματος είναι τα προγράμματα που χρησιμοποιεί αποκλειστικά ο υπολογιστής για να δουλέψει πχ οδηγοί συσκευών.

6) ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ-ΣΥΣΤΗΜΑ (operating-system):
Λειτουργικό-σύστημα είναι το σημαντικότερο πρόγραμμα-συστήματος που χρειάζεται ο υπολογιστής για να δουλέψει. Εκτελείται με το άνοιγμα του υπολογιστή.
Υπάρχουν 4 σημαντικά: Linux, Windows, iOS (Mac), Android.
Με το λειτουργικό
α) εκτελούμε τα προγράμματα-εφαρμογών,
β) βλέπουμε τα αρχεία και τους φακέλους,
γ) αλλάζουμε τις παραμέτρους.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6: Το Γραφικό Περιβάλλον Επικοινωνίας (Γ.Π.Ε.)

1) ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΓΡΑΦΙΚΟ (graphical user interface):
είναι ο σημερινός τρόπος επικοινωνίας του χρήστη με τον υπολογιστή που χρησιμοποιεί ποντίκι, μικρές εικόνες και μενού εντολών.

2) ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΝΤΟΛΩΝ ΓΡΑΜΜΗΣ (command line interface):
είναι ο πρώτος τρόπος επικοινωνίας του χρήστη με τον υπολογιστή όπου ο χρήστης έπρεπε να γράφει ειδικές εντολές για να κάνει οποιαδήποτε εργασία στον υπολογιστή.

3) ΕΙΚΟΝΙΔΙΟ (icon):
είναι οι μικρές εικόνες που χρησιμοποιούν τα γραφικά-περιβάλλοντα-επικοινωνίας.

4) ΠΑΡΑΘΥΡΟ (window):
είναι το ορθογώνιο σχήμα με το μενού-εντολών και τα εικονίδιά του (γραμμή-εργαλείων) μέσα στα οποία κάνουμε τις διάφορες δουλειές μας.

5) ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (desktop):
είναι η πρώτη επιφάνεια που βλέπουμε όταν ανοίγουμε τον υπολογιστή.

6) ΓΡΑΜΜΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ (taskbar):
είναι η μπάρα πάνω στην οποία φαίνονται τα παράθυρα που έχουμε ανοίξει για να κάνουμε τις δουλειές μας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7: Προστασία Λογισμικού - Ιοί

1) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΙΟΣ (virus):
είναι το πρόγραμμα που προσπαθεί να καταστρέψει ή να κλέψει πληροφορία από τους υπολογιστές μας.

2) ΑΝΤΙΙΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ (antivirus):
είναι το πρόγραμμα που προσπαθεί να μας προστατέψει από τους ιούς.

3) ΑΝΤΙΓΡΑΦΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (backup):
είναι αντίγραφα των αρχείων μας που πρέπει να κρατάμε και σε άλλες αποθήκες έξω απο το κομπιούτερ μας σε περίπτωση που καταστραφούν τα πρωτότυπα.

4) ΧΑΚΕΡ (hacker):
είναι άνθρωποι που προσπαθούν να σπάσουν τα συστήματα ασφαλείας των υπολογιστών.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: Πειρατεία Λογισμικού

1) ΠΕΙΡΑΤΕΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ (software piracy):
είναι η χρήση προγραμμάτων πέραν της χρήσης που επιτρέπει ο κατασκευαστής.

2) ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (certificate of authenticity):
οτιδήποτε αποδεικνύει ότι χρησιμοποιούμε γνήσιο πρόγραμμα, συνήθως ειδική ταινία ασφαλείας.
Η απόδειξη ότι είμαστε οι αγοραστές προγράμματος γίνεται μέσω κωδικών.

3) ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ (license):
είναι το ΕΓΓΡΑΦΟ που περιγράφει τους όρους που πρέπει να τηρήσει ο αγοραστής ή χρήστης προγράμματος.
ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΑΔΕΙΩΝ ΧΡΗΣΗΣ:
είναι η ποσότητα των υπολογιστών στους οποίους μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα πρόγραμμα ή η ποσότητα των χρηστών που μπορούν να χρησιμοποιήσουν ένα πρόγραμμα.

4) ΔΩΡΕΑΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ (free program):
είναι πρόγραμμα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε χωρίς να πληρώσουμε.

5) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΟΙΚΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ (open source program):
είναι δωρεάν πρόγραμμα που εκτός από τον κώδικα σε μορφή bit μας δίνεται και ο κώδικας σε μορφή με λέξεις όπως τον έγραψε ο προγραμματιστής έτσι ώστε, άν ξέρουμε από προγραμματισμό, να μπορούμε να τον τροποποιήσουμε.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: Ζωγραφική

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10: Επεξεργασία Κειμένου

1) ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΗΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ (word processor):
είναι ένα πρόγραμμα με το οποίο γράφουμε κείμενα. Εμείς στο εργαστήριο χρησιμοποιούμε τον επεξεργαστή-κειμένου του LibreOffice επειδή είναι ΕΛΕΥΘΕΡΟ πρόγραμμα.

2) ΔΡΟΜΕΑΣ (cursor):
είναι η γραμμή που αναβοσβήνει και μας δείχνει σε ποιο σημείο της οθόνης εμφανίζονται τα σύμβολα που πληκτρολογούμε.

3) ΑΛΛΑΓΗ ΓΛΩΣΣΑΣ (language):
ονομάζουμε την αλλαγή της γλώσσας του πληκτρολογίου (ελληνικά / αγγλικά):
- alt + shift μαζί, δηλαδή α) συνέχεια πατημένο το alt, β) μια φορά το shift, γ) αφήνουμε το alt.

4) ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ (capitals):
με το caps lock γράφουμε συνέχεια κεφαλαία, ενώ με το shift μόνο ένα.

5) ΛΕΞΗ - ΠΑΡΑΓΡΑΦΟ (word - paragraph):
ΛΕΞΗ για το κομπιούτερ είναι μια σειρά γραμμάτων μεταξύ κενών και
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟ για το κομπιούτερ είναι κείμενο μεταξύ enter.
Το κείμενο αλλάζει γραμμή μόνο του, με enter αλλάζει παράγραφο.

6) ΤΟΝΟΥΣ:
α) ελληνικό ερωτηματικό (πλήκτρο τόνου) και μετά β) αντίστοιχο φωνήεν.
- Διαλυτικά: α) shift+(;) β) φωνήεν.
- Διαλυτικά και τόνος: α) shift+ (;) β) (;) γ) φωνήεν
- ΕΙΔΙΚΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ είναι τα σύμβολα που δεν υπάρχουν στο πληκτρολόγιο: α) δρομέας β) εισαγωγή / ειδικός χαρακτήρας ή σύμβολο.
- Όταν το πληκτρολόγιο γράφει ελληνικά το (;) έχει μεταφερθεί στο πλήκρο Q.

7) ΣΒΗΣΙΜΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΩΝ:
το backspace σβήνει ένα σύμβολο ΠΙΣΩ από το ΔΡΟΜΕΑ ενώ το delete μπροστά.

8) ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ-ΔΡΟΜΕΑ:
- το ποντίκι (οποιοδήποτε σημείο, πιο γρήγορο μακριά)
- τα πλήκτρα με τα τέσσερα βελάκια (οποιοδήποτε σημείο, πιο γρήγορο μακριά)
- τα πλήκτρα home /end (αρχή /τέλος γραμμής)
- τα πλήκτρα ctrl + home /end (αρχή /τέλος κειμένου)
- τα πλήκτρα pageup /pagedown (αρχή /τέλος οθόνης)

9) ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ - ΑΝΑΚΤΗΣΗ (save - open):
ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ είναι η διαδικασία μεταφοράς του κειμένου από την μνήμη ram στις αποθήκες: αρχείο / αποθήκευση.
ΑΝΑΚΤΗΣΗ είναι η διαδικασία μεταφοράς του κειμένου από τις αποθήκες στη μνήμη ram: αρχείο / άνοιγμα.

10) ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΛΑΘΩΝ (error correction):
λέμε τη διαδικασία με την οποία το κομπιούτερ βρίσκει λάθη στο κείμενό μας.
- πατάμε το εικονίδιο ABC ή ΑΒΓ.

11) ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ (text format):
λέμε τη διαδικασία αλλαγής μορφής του κειμένου: χρώμα, στοίχιση, υπογράμμιση, …

12) ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ (text selection):
είναι το "μαύρισμα" του κειμένου με την οποία δείχνουμε στο μηχάνημα ποιο κομμάτι κειμένου θέλουμε να μορφοποιήσουμε.
- λέξη: διπλό κλικ,
- παράγραφο: τριπλό κλικ,
- τυχαίο κείμενο: σέρνουμε το ποντίκι από το πρώτο γράμμα μέχρι το τελευταίο ΚΑΙ δεν το αφήνουμε πριν φτάσουμε στο τελευταίο γιατί αλλιώς πρέπει να δοκιμάσουμε πάλι από την αρχή.

13) ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΕΙΡΑ (fonts):
είναι η ΜΟΡΦΗ των συμβόλων που χρησιμοποιεί το κομπιούτερ.
α) επιλογή κειμένου και β) επιλογή γραμματοσειράς από τη λίστα των γραμματοσειρών πχ Times New Roman.

14) ΜΕΓΕΘΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΩΝ (character size):
λέμε το πόσο μεγάλα είναι τα γράμματα και δεν πρέπει να συγχέεται με το ζουμ και τα κεφαλαία.
α) επιλογή κειμένου β) επιλογή μεγέθους από τη λίστα των μεγεθών, τα νούμερα δεξιά από τις γραμματοσειρές.

15) ΕΝΤΟΝΑ - ΠΛΑΓΙΑ - ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΣΜΕΝΑ (Bold - Italics - Underline):
α) επιλογή κειμένου
β) τα εικονίδια με τα 3 Α ή B/I/U.

16) ΣΤΟΙΧΙΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ (text alignment):
ονομάζουμε την ευθεία στην οποία είναι στοιχισμένες οι ΓΡΑΜΜΕΣ του κειμένου.
α) επιλέγουμε το κείμενο β) εικονίδια "στοίχιση αριστερά" "κέντρο" "δεξιά" "πλήρη στοίχιση".

17) ΧΡΩΜΑ (color):
α) χρώμα γραμμάτων με το εικονίδιο "χρώμα γραμματοσειράς"
β) χρώμα φόντου (πίσω από τα γράμματα) με τα εικονίδια "επισήμανση" (φόντο στην επιλογή) και "χρώμα φόντου" (φόντο στην παράγραφο)

18) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΙΚΟΝΑΣ (image insertion):
α) δρομέας β) εισαγωγή / εικόνα.

19) ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ - ΜΕΤΑΦΟΡΑ (copy - cut):
Με την αντιγραφή το κείμενο υπάρχει και στην παλιά και στην καινούργια ΘΕΣΗ, με τη μεταφορά μόνο στην καινούργια.
α) αντιγραφή: επιλογή / αντιγραφή / δρομέας /επικόλληση.
β) μεταφορά: επιλογή /αποκοπή / δρομέας / επικόλληση.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11: Γνωριμία με το Διαδίκτυο

1) INTERNET (Διαδίκτυο):
Το μεγαλύτερο παγκόσμιο δίκτυο-υπολογιστών.

2) ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ (internet services):
είναι οι δουλειές επικοινωνίας πληροφορίας που κάνουμε στο διαδίκτυο όπως:
- εύρεση πληροφοριών,
- ψυχαγωγία,
- κοινωνική δικτύωση (facebook, twitter),
- ηλεκτρονικό-ταχυδρομείο, chat, ομάδες-συζητήσεων,
- βιντεοκλήση (τηλεδιάσκεψη),
- αγορές,
- μεταφορά-αρχείων,
- παγκόσμιος ιστός.

3) ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ-ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ (communication-protocol):
είναι οι κοινοί κανόνες που χρησιμοποιούν τα κομπιούτερ για να επικοινωνούν, πχ http.

4) ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ-ΙΣΤΟΣ (world-wide-web):
είναι η πιο σημαντική υπηρεσία του ίντερνετ που χρησιμοποιεί το πρωτόκολλο επικοινωνίας http. Σήμερα, η συντριπτική πλειοψηφία των υπηρεσιών-ίντερνετ γίνονται μέσα από τον παγκόσμιο ιστό. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίον πολλοί άνθρωποι μπερδεύουν τον παγκόσμιο-ιστό (δημιουργήθηκε περίπου το 1990) με το ίντερνετ (δημιουργήθηκε περίπου το 1970).

5) ΣΥΝΔΕΣΗ (internet connection):
Στο ίντερνετ συνδεόμαστε μέσω των εταιριών παροχής υπηρεσιών ίντερνετ (ISP).

6) bps (bit per second):
είναι η μονάδα μέτρησης της ταχύτητας σύνδεσης του ίντερνετ.

7) ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ:
α) δεν εμπιστευόμαστε αγνώστους.
β) αναληθείς πληροφορίες (ψευδείς(= επίτηδες αναληθείς) ή λανθασμένες). Δεχόμαστε τις διαφορετικές απόψεις, ΔΕΝ συγχωρούμε όμως τους ψεύτες. Επίσης είναι πιο σημαντικό από την πληροφορία που βρήκαμε, το ΠΟΙΟΣ έγραψε αυτή την πληροφορία και επομένως ανώνυμες πληροφορίες έχουν μικρή έως καθόλου αξία!!!
γ) ιούς.
δ) εθισμό στο διαδίκτυο ("πᾶν μέτρον ἄριστον").

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12: Ο Παγκόσμιος Ιστός-Εισαγωγή στην έννοια του Υπερκειμένου

1) ΦΥΛΛΟΜΕΤΡΗΤΗΣ (περιηγητής) (web-browser):
είναι το πρόγραμμα με το οποίο μπαίνουμε στον παγκόσμιο ιστό, πχ: google chrome, mozilla firefox, ms interntet explorer, safari, opera, κλπ.

2) ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ (webpage):
είναι ΕΓΓΡΑΦΟ γραμμένο στη γλώσσα-υπολογιστών HTML, που βλέπουμε στον παγκόσμιο-ιστό.

3) ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣ (webpage address):
είναι το μοναδικό όνομά της που αποτελείται α) από το όνομα του κομπιούτερ, β) των φακέλων και γ) του αρχείου που βλέπουμε, πχ gym-eleous.ioa.sch.gr/2012/index2012.html.
Δεν πρέπει να μπερδεύουμε τη διεύθυνση-ιστοσελίδας (το όνομά της) με την ίδια την ιστοσελίδα. Το google μας βρίσκει διευθύνσεις-ιστοσελίδων και όχι ιστοσελίδες!

4) ΙΣΤΟΤΟΠΟΣ (website):
είναι ένα σύνολο ιστοσελίδων στο ίδιο κομπιούτερ με κοινή διεύθυνση.

5) ΠΛΟΗΓΗΣΗ (περιήγηση, σερφάρισμα) (web navigation):
λέμε την περιπλάνησή μας από ιστοσελίδα σε ιστοσελίδα.

6) ΥΠΕΡΚΕΙΜΕΝΟ (hypertext):
είναι κείμενο που δεν είναι σε σειρά, όπως ένα χάρτινο βιβλίο, με συνδέσεις ανάμεσα στα κομμάτια του.

7) ΥΠΕΡΣΥΝΔΕΣΜΟ (hyperlink):
λέμε τη σύνδεση που υπάρχει ανάμεσα στα κομμάτια του υπερκειμένου.

8) ΘΕΡΜΗ ΛΕΞΗ (link label):
ονομάζουμε το κείμενο που έχει σύνδεσμο προς άλλη θέση του υπερκειμένου. Το ποντίκι γίνεται 'χεράκι' πάνω του.

9) ΚΟΜΒΟΣ (node):
λέγεται κάθε κομμάτι του υπερκειμένου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13: Άντληση Πληροφοριών από τον Παγκόσμιο Ιστό

1) ΜΗΧΑΝΗ-ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ (search engine):
είναι ειδική ιστοσελίδα με ένα κουτάκι στο οποίο γράφουμε λέξεις-κλειδιά και μας βρίσκει ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ιστοσελίδων που τις περιέχουν πχ google.com, bing.com.

2) ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ (web directory):
είναι ειδική ιστοσελίδα με καταλόγους με διευθύνσεις ιστοσελίδων ανά θέμα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14: Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο

1) EMAIL:
είναι η υπηρεσία ανταλλαγής γραπτών μηνυμάτων offline.

2) ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΗΛ-ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ (email address):
περιέχει το σύμβολο @ και δεν πρέπει να τη συγχέουμε με τη διεύθυνση ιστοσελίδας.

3) ΛΟΓΑΡΙΑΜΟΣ ΗΛ-ΤΑΧ (email account):
λέμε την απόκτηση κωδικών (username, password) για αποστολή και λήψη ηλ.ταχυδρομείου.

4) ΕΙΔΗ (email specific):
SMTP και webmail (http email).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15: Χρήσεις του Υπολογιστή στην Καθημερινή Ζωή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Ψηφιακός Κόσμος

1) ΨΗΦΙΑΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ (digital information):
είναι πληροφορία που έχει μετατραπεί σε bit.
Λέγεται και δυαδική | binary, που είναι και πιο σωστό όνομα.

2) ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΗΧΑΝΗΜΑ (digital machine):
είναι μηχάνημα που χρησιμοποιεί ψηφιακή πληροφορία.

3) ΔΥΑΔΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΡΙΘΜΗΣΗΣ (binary numeral system):
είναι η μέθοδος γραφής αριθμών με 2 μόνο ψηφία. Οι αριθμοί δεν γράφονται μόνο με τον τρόπο που ξέρετε με τα 10 ψηφία (δεκαδικό σύστημα). Οι αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι πχ έγραφαν αλλιώς τους αριθμούς. Τον αριθμό 6 τον έγραφαν στ και VI αντίστοιχα.
Φυσικά τα κομπιούτερ χρησιμοποίησαν το "δυαδικό σύστημα αρίθμησης" για να παραστήσουν τους αριθμούς με bit.

4) ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΙ BIT (bit permutations):
Οι δυνατοί συνδυασμοί με bit που δημιουργούνται παίρνοντας ν ομάδες bit, βρίσκονται από το μαθηματικό τύπο 2^ν, πχ:
οι δυνατές δυάδες είναι 2²=4 δηλ. 00, 01, 10, 11
οι δυνατές τριάδες είναι 2³=8 δηλ. 000, 001, 010, ... 111
οι δυνατές οχτάδες είναι 2⁸=256
οι δυνατές δεκαεξάδες είναι 2¹⁶= περίπου 65.000.
ΓΕΝΙΚΑ: χρησιμοποιούμε κώδικες με συνδυασμούς-bit για να παραστήσουμε|ψηφιοποιήσουμε την πληροφορία μέσα στον υπολογιστή.

5) ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΜΒΟΛΩΝ (character digitizing):
• ΣΥΝΟΛΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΩΝ (character-set) είναι ένα σύνολο με στοιχεία τους χαρακτήρες|σύμβολα που ψηφιοποιούνται σε έναν υπολογιστή ή πρόγραμα-υπολογιστή.
• ΚΩΔΙΚΑΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΩΝ (character-encoding) είναι κώδικας-με-bit ο οποίος παρασταίνει|ψηφιοποιεί ένα σύνολο-χαρακτήρων. Όπως πάντα, η ποσότητα των bit που χρησιμοποιεί καθορίζει την ποσότητα των συμβόλων που θα παραστήσει|ψηφιοποιήσει.
• EXTENDED-ASCII είναι ο πρώτος κώδικας-χαρακτήρων που χρησιμοποιήθηκε. Χρησιμοποιεί 8 bit, άρα μπορεί να παραστήσει μόνο 256 σύμβολα (Ξεκίνησε με 7-bit (128 σύμβολα) και επεκτάθηκε στα 256 (8-bit) για διεθνή χρήση). Με αυτόν είχαμε σύγκρουση συμβόλων στις διάφορες γλώσσες γιατί στην ίδια οχτάδα κάθε γλώσσα αντιστοιχούσε δικό της σύμβολο.
• UNICODE είναι ένα στάνταρντ-χαρακτήρων με διάφορα σύνολα-χαρακτήρων και κώδικες-χαρακτήρων που χρησιμοποιούν τα περισσότερα κομπιούτερ σήμερα, που έχει μοναδικό κώδικα για κάθε σύμβολο κάθε γλώσσας. Ο unicode κώδικας-χαρακτήρων που χρησιμοποιείται περισσότερο σήμερα στον παγκόσμιο-ιστό είναι ο UTF-8.

6) ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΕΙΚΟΝΑΣ (image digitizing):
Η ψηφιοποίηση εικόνας απαιτεί 2 χαρακτηριστικά:
α) ανάλυση εικόνας: η εικονα δημιουργείται όπως τα ψηφιδωτά, χωρίζεται σε κουτάκια, pixel. Η ποσότητα των pixel λέγεται ανάλυση εικόνας.
β) βάθος χρώματος: στα pixel βάζουμε χρώματα. Για να παραστήσουμε τα χρώματα φιάχνουμε κώδικες με ομάδες bit που αντιστοιχούμε χρώματα. Αν φτιάξουμε κώδικα με 8 μπιτ, οι δυνατές οχτάδες είναι 256, άρα μπορούμε να αντιστοιχίσουμε 256 χρώματα με 00000000 πχ το μαύρο χρώμα και 11111111 το άσπρο. Αν χρησιμοποιήσουμε 16 μπιτ, αντιστοιχούμε περίπου 65000 χρώματα. Για να έχουμε ΦΥΣΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ πρέπει να χρησιμοποιήσουμε 24 bit δηλαδή περίπου 16 εκατ. χρώματα. Βάθος χρώματος ονομάζουν ή τον αριθμό των μπιτ που χρησιμοποιεί ο κώδικας ή τον αριθμό των χρωμάτων που αντιστοιχούνται.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Το εσωτερικό του υπολογιστή

1) ΚΟΥΤΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ (computer case):
το κύριο κουτί που περικλείει τις βασικές συσκευές του υπολογιστή (επεξεργαστή, αποθήκες, RAM).

2) ΜΗΤΡΙΚΗ (motherboard):
η πιο μεγάλη κάρτα πάνω στην οποία βρίσκεται ο επεξεργαστής και η RAM. Η επιλογή της καθορίζει και τί υπόλοιπες συσκευές μπορούμε να αγοράσουμε που να συνεργάζονται με αυτή.

3) ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΗΣ (CPU):

4) ΜΝΗΜΗ RAM:

5) ΚΑΡΤΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ (graphics card):
Είναι η κάρτα υπεύθυνη για τη λειτουργία της οθόνης. Μπορεί να είναι ενσωματωμένη στη μητρική για δουλειές μη επεξεργασίας εικόνας.

6) ΣΚΛΗΡΟΣ ΔΙΣΚΟΣ (hard disk):
η βασική αποθήκη του υπολογιστή μας.

7) ΟΠΤΙΚΟΙ ΟΔΗΓΟΙ (optical drive):
CD, DVD, Blu-ray αποθήκες.

8) ΠΛΗΚΡΟΛΟΓΙΟ (keyboard):

9) ΠΟΝΤΙΚΙ (mouse):

10) ΟΘΟΝΗ (monitor):

11) ΕΚΤΥΠΩΤΗΣ (printer):
σήμερα οι εταιρίες κατασκευής εκτυπωτών πουλάνε αρκετά φτηνά τους εκτυπωτές (κράχτες!!!), αλλά έχουν πολύ ακριβά τα μελάνια που χρειαζόμαστε για να εκτυπώσουμε.

12) ΤΡΟΦΟΔΟΤΙΚΟ (power supply):
συνήθως το αγοράζουμε μαζί με το κουτί. Ελέγχουμε πόσα watt σηκώνει.

13) ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ (sound card):
συνήθως είναι ενσωματωμένη στην μητρική.

14) ΚΑΡΤΑ ΔΙΚΤΥΟΥ (network card):
συνήθως είναι ενσωματωμένη στην μητρική. Ελέγχουμε την ταχύτητά της.

15) ΘΥΡΕΣ (ports):
είναι τα εξαρτήματα μέσω των οποίων συνδέουμε άλλες συσκευές στον υπολογιστή, κάτι σαν 'μπρίζες'. Βρίσκονται πάνω στη μητρική και στο κουτί. Ελέγχουμε κυρίως πόσες USB υπάρχουν για να μπορούμε να συνδέουμε πολλές συσκευές στον υπολογιστή.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Πολυμέσα

1) Εφαρμογή πολυμέσων (multimedia application):
είναι πρόγραμμα που χρησιμοποιεί όλα τα είδη πληροφορίας και όχι μόνο σύμβολα, δηλαδή και ήχο και εικόνα.
Παλιά, μιλάγαμε και για "υπολογιστές πολυμέσων" όταν το μηχάνημα μπορούσε να επεξεργαστεί ήχο και βίντεο. Σήμερα όλα τα κομπιούτερ είναι πολυμεσικά.

2) Αλληλεπιδραστικότητα (interactivity):
λέμε το χαρακτηριστικό των πολυμεσικών-εφαρμογών στις οποίες ο χρήστης μπορεί να επιλέγει αυτός τι θέλει να δεί και όποτε το θέλει σε αντίθεση με άλλες εφαρμογές που αυτές ΜΟΝΟ επιλέγουν τι πληροφορία θα παρουσιάσουν.

3) ανάλυση εικόνας (image resolution):

4) βάθος χρώματος (color depth):

5) Διανυσματική ψηφιακή εικόνα (vector digital image):
Εκτός από τις ψηφιακές εικόνες με pixel, υπάρχει και άλλη μορφή ψηφιακής εικόνας που σχηματίζεται από απλά γεωμετρικά σχήματα και μαθηματικές σχέσεις. Λέγονται ΔΙΑΝΥΣΜΑΤΙΚΕΣ. Έχουν δε δύο σημαντικά χαρακτηριστικά: α) μικρή χωρητικότητα και β) μεγεθύνονται χωρίς να αλλοιώνονται.

6) Ψηφιοποίηση ήχου (sound digitizing):
Ο ήχος είναι η πίεση και αποσυμπίεση (ένταση) του μέσου που υπάρχει ανάμεσα από την πηγή του ήχου και το αυτί μας. Η ψηφιοποίησή του απαιτεί 2 χαρακτηριστικά.
α) δειγματοληψία (sampling rate): είναι οι τιμές έντασης που θα πάρουμε στη μονάδα του χρόνου. Ο ήχος είναι συνεχές μέγεθος. Ο ψηφιακός έχει ένα δείγμα απο τις άπειρες τιμές έντασης. Ο φυσικός ψηφιακός ήχος έχει δειγματολειψία 44KHz δηλαδή 44.000 τιμές έντασης το δευτερόλεπτο (όχι λίγες!).
α) bit ανάλυση (bit resolution): είναι η ποσότητα των μπιτ που χρησιμοποιούμε για να φτιάξουμε κώδικα με τιμές-έντασης. Ο φυσικός ήχος χρησιμοποιεί 16 bit, άρα μπορεί να δώσει περίπου 65.000 διαφορετικές τιμές έντασης.

7) Χρήσεις πολυμέσων (multimedia uses):
• εκπαίδευση
• ψυχαγωγία
• τουρισμός
• διαφήμιση
• ...

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: Δίκτυα Υπολογιστών

1) Δίκτυο-υπολογιστών (computer-network):
είναι κομπιούτερ συνδεδεμένα μεταξύ τους.

2) Σύνδεση υπολογιστών (computer connection):
α) ενσύρματη: όταν χρησιμοποιούμε καλώδια.
β) ασύρματη: όταν ΔΕΝ χρησιμοποιούμε καλώδια.

3) Πρωτόκολλα επικοινωνίας (communication protocol):

4) Πλεονεκτήματα-μειονεκτήματα δικτύων (network pros and cons):
Πλεονεκτήματα: επικοινωνία, κοινή χρήση εξοπλισμού, εξοικονόμιση χρημάτων, αξιοπιστία.
Μειονεκτήματα: ασφάλεια.

5) Είδη δικτύων (specific network):
Με κριτήριο ταξινόμησης τη γεωγραφική έκταση που καλύπτει:
α) τοπικό δίκτυο - κτίριο (LAN)
β) μητροπολιτικό δίκτυο - πόλη (LAN)
γ) δίκτυο ευρείας περιοχής - χώρα|χώρες (WAN)

Με κριτήριο ταξινόμησης το μέσο σύνδεσης:
α) ενσύρματο δίκτυο
β) ασύρματο δίκτυο.

6) Διαδίκτυο (internet):

7) Εξυπηρετητής-πελάτης (server-client):
Η μέθοδος λειτουργίας πολλών δικτύων όπου ένας υπολογιστής ή πρόγραμμα (εξυπηρετητής) είναι υπεύθυνος για την προσφορά της πληροφορίας σε άλλους υπολογιστές ή προγράμματα (πελάτες). Παράδειγμα οι φυλλομετρητές είναι πελάτες προγραμμάτων εξυπηρετητών που βρίσκονται σε κομπιούτερ μόνιμα συνδεδεμένα στο ίντερνετ.

8) Σύνδεση στο ίντερνετ (internet connection):

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: Αρχεία - Φάκελοι

1) Αρχείο (file):

2) Φάκελος (folder):

3) Διαχειριστής-αρχείων (file-manager):
Είναι το πρόγραμμα με το οποίο βλέπουμε, ταξινομούμε, αντιγράφουμε, σβήνουμε, ... αρχεία.

4) Τύπος-αρχείου (file-type):
είναι το είδος του αρχείου. Ως προς το ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ τους ταξινομούνται ως:
1) προγράμματα: περιέχουν εντολές, επέκταση .exe, .js, .bat, ...
2) εικόνες: επέκταση .png, .jpg, .bmp, ...
3) ήχοι: επέκταση .mp3, .wav, ...
4) κείμενα: επέκταση .txt, .doc, odt, ...
...
Μπορούμε να τα ταξινομήσουμε και με άλλα κριτήρια πχ το μέγεθός τους, το πρόγραμμα κατασκευής τους, ποιος τα χρησιμοποιεί κλπ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6: Η «Βοήθεια» στον Υπολογιστή

1) Βοήθεια (help):
Είναι ηλεκτρονικό-βιβλίο με θέμα τη ΧΡΗΣΗ ενός προγράμματος, συνήθως γραμμένο με τη μέθοδο του υπερκειμένου.

2) Ευρετήριο (index):
Είναι λίστα με τα ονόματα των εννοιών της βοήθειας, αλφαβητικά.

3) Λέξη κλειδί (keyword):
Είναι σημαντικά ονόματα που χρησιμοποιούμε στην υπηρεσία 'αναζήτησης' της βοήθειας, για να μας βρεί κομμάτια κειμένων που τα περιέχουν.

4) Υπερκείμενο (hypertext):

5) Κόμβος (node):

6) Σύνδεσμος (hyperlink):

7) Θερμή λέξη (link-label):

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7: Υπηρεσίες Αναζήτησης στον Παγκόσμιο Ιστό

1) Παγκόσμιος-ιστός (www):

2) Διεύθυνση-ιστοσελίδας (webpage-address):

3) Υπηρεσία-αναζήτησης (search-service):
Είναι η λειτουργία αναζήτησης πληροφορίας που παρέχουν κάποιες ιστοσελίδες.

4) Μηχανή-αναζήτησης (search-engine):

5) Θεματικός-κατάλογος (web-directory):

6) Λέξη-κλειδί (keyword):
Είναι σημαντικές λέξεις που χρησιμοποιούμε στις μηχανές-αναζήτησης για να βρούμε ιστοσελίδες που τις περιέχουν.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: Επεξεργασία Δεδομένων και Υπολογιστικά Φύλλα

1) Υπολογιστικό-φύλλο (spreadsheet):
Είναι ένα πρόγραμμα που αποτελείται από ένα μεγάλο πίνακα με γραμμές και στήλες με το οποίο κάνουμε βασικά υπολογισμούς αλλά και πίνακες και γραφήματα.

2) Κελί (cell):
Λέγεται κάθε κουτάκι του πίνακα του υπολογιστικού-φύλλου.

3) Διεύθυνση-κελιού (cell-address):
Είναι το όνομα του κελιού και αποτελείται από τη γραμμή και τη στήλη που ανήκει, πχ a1, b9 και όχι 1a, 9b.

4) Περιοχή-κελιών (range-of-cells):
Είναι συνεχόμενα κελιά είτε σε γραμμή, είτε σε στήλη, είτε σε ορθογώνιο σχήμα.
Τη δηλώνουμε (ονομάζουμε) με το πρώτο κελί, (:) και το τελευταίο κελί, πχ a1:a9 ή a1:c9.

5) Ενεργό-κελί (active-cell):
Είναι το κελί στο οποίο βρισκόμαστε (είναι επιλεγμένο).

6) Τύποι (formula):
Είναι ειδικές παραστάσεις που γράφουμε στα κελιά με τις οποίες κάνουμε πράξεις. Ξεκινάνε ΠΑΝΤΑ με το (=) και περιέχουν αριθμούς, διευθύνσεις-κελιών, τα σύμβολα των μαθηματικών-πράξεων +, -, /, *, ^(=δύναμη) και συναρτήσεις.

7) Γραμμή-τύπων (formula-bar):
Είναι η γραμμή πάνω από τον πίνακα που εμφανίζει τον τύπο του ενεργού-κελιού. Το ενεργό-κελί εμφανίζει το αποτέλεσμα των πράξεων του τύπου.

8) Είδη-δεδομένων (data-types):
α) αριθμοί, στοιχίζονται δεξιά.
β) κείμενο, στοιχίζεται αριστερά.
γ) τύποι, στοιχίζονται δεξιά.

9) Συνάρτηση (function):
Είναι ειδικές-λέξεις που βάζουμε μέσα στους τύπους που έχουν ειδική σύνταξη και κάνουν συγκεκριμένες πράξεις, πχ:
sum(e3:e16): βρίσκει το άθροισμα των αριθμών στην περιοχή-κελιών e3:e16.
average(e3:e9): βρίσκει τον μέσο-όρο των αριθμών στην περιοχή-κελιών e3:e9.
countif(e3:e39;"Καλλιτεχνικά"): βρίσκει πόσα κελια περιέχουν το όνομα "Καλλιτεχνικά" στην περιοχή-κελιών e3:e39.

10) Ταξινόμηση (sorting):
Είναι η τοποθέτηση σε σειρά αλβαφητικά ή αριθμητικά δεδομένων του υπολογιστικού-φύλλου που έχουμε επιλέξει.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: Γραφήματα και Παρουσιάσεις

1) Γράφημα (chart | graph):
είναι εικόνα που φτιάχνουμε με τα υπολογιστικά-φύλλα και παρουσιάζει ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ με μορφή σχημάτων.

2) Παρουσίαση (presentation):
είναι πρόγραμμα στο οποίο καταχωρούμε πληροφορίες σε μορφή ΚΑΡΤΑΣ (οθόνης) για να τις παρουσιάσουμε σε ακροατήριο.
Με το ίδιο όνομα εννοούν και το ΑΡΧΕΙΟ που φτιάχνουμε με αυτά τα προγράμματα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10: Νέες Τεχνολογίες και Επάγγελμα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Εισαγωγή στην Έννοια του Αλγορίθμου και στον Προγραμματισμό

1) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ (programming):
είναι η διαδικασία γραφής προγράμματος.

2) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ (program):
είναι ΑΡΧΕΙΟ ή αρχεία που περιέχουν ένα ΕΓΓΡΑΦΟ με ΟΔΗΓΙΕΣ (εντολές) που
α) καταλαβαίνει ένα κομπιούτερ και
β) με τις οποίες ο ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΗΣ επεξεργάζεται ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ (κείμενα, εικόνες και ήχους).
ΦΤΙΑΧΝΟΥΜΕ προγράμματα γιατί τα κομπιούτερ είναι μηχανήματα που λειτουργούν με ρεύμα, χωρίς μυαλό και χρειάζονται οδηγίες για να δουλέψουν.

3) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗΣ - ΧΡΗΣΤΗΣ (programer - user):
Προγραμματιστής είναι ο άνθρωπος που φτιάχνει το πρόγραμμα.
Χρήστης είναι ο άνθρωπος που το εκτελεί.

4) ΓΛΩΣΣΑ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ (programming-language):
είναι η γλώσσα που καταλαβαίνει ο υπολογιστής και με την οποία γράφουμε τις οδηγίες των προγραμμάτων. Σήμερα ΔΕΝ είναι φυσική γλώσσα.
Η βασική διαφορά των γλωσσών-προγραμματισμού με τις φυσικές-γλώσσες είναι η ΑΚΡΙΒΕΙΑ. Επειδή έχουμε να κάνουμε με μηχάνημα (ηλεκτρικό ρεύμα), οι γλώσσες-προγραμματισμού είναι ΑΠΟΛΥΤΑ ακριβείς, 100%. Ένα πρόγραμμα με 1.000.000 σωστές εντολές, αν λείπει μια τελεία, ΔΕΝ δουλεύει.

5) ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ (algorithm):
Αλγόριθμος (υπολογιστή | προγραμματισμού) είναι ΕΓΓΡΑΦΟ που περιγράφει μια ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ που ΜΠΟΡΕΙ να εκτελέσει ένας ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ.
(α) Αν ο προγραμματιστής, στο μυαλό του, δεν έχει ξεκαθαρίσει τον αλγόριθμο στη μητρική του γλώσσα και μετά να τον μεταφράσει σε μια γλώσσα-προγραμματισμού, ποτέ δε θα φτιάξει πρόγραμμα.
(β) Επίσης, επειδή οι υπολογιστές δεν κάνουν καφέδες, γιαυτό ο αλγόριθμος περιγράφει μια διαδικασία επεξεργασίας πληροφορίας (= επεξεργασία συμβόλων, εικόνων και ήχων) και όχι μια οποιαδήποτε διαδικασία.
(γ) Τέλος αν τη διαδικασία αυτή επεξεργασίας πληροφορίας ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ να την εκτελέσει ένας υπολογιστής, τότε ΔΕΝ είναι αλγόριθμος-προγραμματισμού.

6) ΠΡΟΒΛΗΜΑ (problem):
Για το πρόβλημα γενικά, είναι ΔΥΣΚΟΛΟ να δώσουμε ορισμό, ούτε μας ενδιαφέρει εδώ.
Πρόβλημα-στον-προγραμματισμό είναι η περιγραφή μιας διαδικασία επεξεργασίας πληροφορίας[1] όπως την κάνουν οι άνθρωποι και θέλουμε να βρούμε πως και άν την κάνει ένας υπολογιστής.
Αλγόριθμος είναι η περιγραφή αυτής[1] της διαδικασία επεξεργασίας πληροφορίας όπως την κάνει ένα κομπιούτερ.
Ο αλγόριθμος είναι η λύση ενός προβλήματος.
Πρόγραμα είναι το έγγραφο που περιγράφει αυτή[1] τη διαδικασία επεξεργασίας πληροφορίας, γραμμένη σε μια γλώσσα-προγραματισμού που καταλαβαίνει ένα κομπιούτερ.

7) ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ-ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΥ (algorithm properties):
α) να είναι σωστός και ακριβής.
β) να είναι περατός, δηλαδή να έχει τέλος.

8) ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ-ΓΛΩΣΣΩΝ (programming-language attributes):
Αλφάβητο, λεξιλόγιο, συντακτικό.

9) ΓΛΩΣΣΑ-ΜΗΧΑΝΗΣ (machine language):
Η γλώσσα-προγραμματισμού που καταλαβαίνει ΑΜΕΣΑ το μηχάνημα, οι εντολές της γράφονται με 0 και 1.

10) ΓΛΩΣΣΑ-ΥΨΗΛΟΥ-ΕΠΙΠΕΔΟΥ (high-level language):
Είναι η γλώσσα-προγραμματισμού που έχει τις εντολές της με λέξεις από τις φυσικές-γλώσσες. Σε αυτές γράφονται τα προγράμματα.

11) ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗΣ (translator):
Είναι το ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ που μεταφράζει το πρόγραμμα από γλώσσα-υψηλού-επιπέδου σε γλώσσα-μηχανής.
Μεταγλωτιστής (compiler) λέγεται ο μεταφραστής που μεταφράζει ολόκληρα προγράμματα.
Διερμηνέας (interpreter) λέγεται ο μεταφραστής που μεταφράζει εντολή εντολή.

12) ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ-ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (IDE):
Είναι το πρόγραμμα (σύνολο προγραμμμάτων) με το οποίο οι προγραμματιστές φτιάχνουν προγράμματα. Περιέχει editor, μεταφραστή και εκσφαλματωτή(debugger).

13) ΛΑΘΗ (error):
Τα συντακτικά μπορεί να τα βρεί το ΟΠΠ τα λογικά όχι.

14) ΣΤΑΔΙΑ-ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ-ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΥ:
είναι ΟΛΗ η διαδικασία δημιουργίας και εκτέλεσης προγράμματος.
1) ΠΡΟΒΛΗΜΑ:
Ο-προγραμματιστής ξεκινάει από το-μυαλό του και σκέφτεται μια-διαδικασία-επεξεργασίας-συμβόλων-εικόνων-ήχων όπως την κάνουν οι-άνθρωποι.
Ο-προγραμματιστής πρέπει-να-λύσει αυτό το-πρόβλημα, δηλαδή να-βρεί πως αυτή τη-διαδικασία την κάνουν τα-μηχανήματα.
2) ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ:
Ο-προγραμματιστής άν βρει, στη μητρική του γλώσσα, πως την προηγούμενη διαδικασία την κάνει ένας-υπολογιστής, τότε έχει βρεί τον-αλγόριθμο.
3) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ:
O προγραμματιστής γράφει στο-ΟΠΠ το-πρόγραμμα, δηλαδή 'μεταφράζει' τον-αλγόριθμο από τη-μητρική του γλώσσα σε μια-γλώσσα-προγραμματισμού, που καταλαβαίνει το-μηχάνημα.
4) ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:
Ο-μεταφραστής μεταφράζει το-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ που έγραψε ο-προγραμματιστής με λέξεις, σε πρόγραμμα με 0 και 1.
5) ΕΚΤΕΛΕΣΗ από ΚΜΕ:
Ο-επεξεργαστής εκτελεί το τελικό πρόγραμμα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Ο Προγραμματισμός στην πράξη

1) ΟΠΠ - MicroWorlds Pro:
το παράθυρο του προγράμματος αποτελείται από:
α) την επιφάνεια-εργασίας, όπου βλέπουμε τις κινήσεις της χελώνας.
β) το κέντρο-εντολών, το γκρι κομμάτι κάτω από την επιφάνεια εργασίας όπου γράφουμε τις εντολές που θέλουμε να εκτελέσουμε.
γ) την περιοχή-καρτελών, δεξιά μας με 4 καρτέλες: Διαδικασίες, Εργασία, Διεργασίες, Γραφικά.

2) ΕΝΤΟΛΗ (command):
Εντολές είναι οι οδηγίες που καταλαβαίνει ο υπολογιστής, έχουν:
α) όνομα.
β) κάνουν μια δουλειά. Αν δεν εκφράσουμε ΠΟΙΟΣ την κάνει, ο υπολογιστής, ο προγραμματιστής ή ο χρήστης, αυτό που λέμε είναι ασαφές.
γ) ακολουθούν μοναδική σύνταξη.

3) ΕΝΤΟΛΗ-ΔΕΙΞΕ (show):
α) όνομα: δειξε
β) ενέργεια: Ο υπολογιστής εμφανίζει πληροφορία στο κέντρο εντολών
γ) σύνταξη:
   1. δειξε 5 + 7
   2. δειξε "λέξη
   3. δείξε [πολλές λέξεις]
   4. δείξε (φρ [μήνυμα] 2 * 3 "λέξη)

4) ΕΝΤΟΛΗ-ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ (announce):
α) όνομα: ανακοινωση
β) ενέργεια: Το κομπιούτερ εμφανίζει πληροφορία σε παράθυρο.
γ) σύνταξη:
   1. ανακοινωση 5 + 7
   2. ανακοινωση "λέξη
   3. ανακοινωση [πολλές λέξεις]
   4. ανακοινωση (φρ [μήνυμα] 2 * 3 "λέξη)

5) ΕΝΤΟΛΗ-ΕΡΩΤΗΣΗ (ask):
α) όνομα: ερωτηση
β) ενέργεια: Ο χρήστης δίνει πληροφορία στο κομπιούτερ που την κρατάει στη RAM στη θέση 'απαντηση'.
γ) σύνταξη: ερωτηση [μήνυμα που θα δει ο χρηστης για να δώσει πληροφορια]

6) ΕΝΤΟΛΕΣ-ΧΕΛΩΝΑΣ (turtle commands):
α) όνομα: μπ, πι, αρ, δε, σβγ, στκ, στα, κεντρο
β) ενέργεια: Μετακινούν τη χελώνα και έτσι δημιουργούμε σχήματα.
γ) σύνταξη: μπ 100, δε 90,

7) ΕΝΤΟΛΗ-ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ (repeat):
α) όνομα: επαναλαβε
β) ενέργεια: Εκτελεί πολλές φορές ένα σύνολο εντολών
γ) σύνταξη: επαναλαβε 7[ εντολες ]

8) ΕΝΤΟΛΗ-ΓΙΑ (to):
α) όνομα: για
β) ενέργεια: δημιουργεί καινούργες εντολές (= προγράμματα) που λέγονται ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ. Ο προγραμματιστής τις ΦΤΙΑΧΝΕΙ στην ΚΑΡΤΕΛΑ 'διαδικασιες'. Τις ΕΚΤΕΛΕΙ ο χρήστης στο κέντρο-εντολών γράφοντας το όνομά τους.
γ) σύνταξη:
   για όνομα
      εντολη
      εντολη
   τέλος

8) ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ (procedure):
α) Διαδικασίες είναι τα ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ (= καινούργιες εντολές) που κατασκευάζει ο προγραμματιστής.
β) Ο προγραμματιστής τις ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ στην καρτέλα "Διαδικασίες" με την εντολή 'για'.
γ) Ο χρήστης τις ΕΚΤΕΛΕΙ στο κέντρο-εντολών γράφοντας το όνομά τους, αφού έχει ανοίξει το αρχείο που τις περιέχει.

9) ΜΕΤΑΒΛΗΤΗ (variable):
α) Στο πρόγραμμα είναι ένα ζευγάρι-ονόματος-τιμής (name-value-pair).
'Τιμή' είναι διαφορετικές πληροφορίες ίδιου τύπου που εκχωρούνται (συσχετίζονται) στο αντίστοιχο 'όνομα'.
Το 'όνομα', η γενική πληροφορία, η logo στις διαδικασίες το συμβολίζει με ':λέξη', στην εντολή ερωτηση με 'απαντηση'.
β) Εσωτερικά στο κομπιούτερ είναι ΘΕΣΗ της μνήμης RAM, όπου το κομπιούτερ κρατά διαφορετικές πληροφορίες ίδιου τύπου, που επεξεργάζεται και παράγει.

LINKS:
• Top-10 Ελληνικά links για το Microworlds Pro, του Ιωάννη Σαρημπαλίδη.

Κεφάλαιο 2: Ασκήσεις

1. Γράψτε τις εντολές που φτιάχνουν ένα εφτάγωνο.

ΛΥΣΗ:
σβγ
στκ
επαναλαβε 7 [ μπ 100 δε 360 / 7]

2. Τί κάνει η εντολή: επαναλαβε 360 [μπ 1 δε 0]

ΛΥΣΗ:
μία ευθεία.

3. Τί κάνει η εντολή: επαναλαβε 360 [μπ 0 δε 1]

ΛΥΣΗ:
Η χελώνα κάνει μια περιστροφή γύρω από τον ευατό της 360 μοίρες.

4. Τί κάνει η εντολή: επαναλαβε 360 [μπ 1 δε 1]

ΛΥΣΗ:
κύκλο.

παρατήρηση: μπορείτε να βάλετε διάφορα νούμερα στο "μπ 1 δε 1" και να φτιάξει ωραία σχήματα. Πχ "μπ 200 δε 200" φτιάχνει ένα αστέρι.

5. Γράψτε τις εντολές που φτιάχνουν μία σκάλα:

ΛΥΣΗ:
στκ
επαναλαβε 3 [ μπ 50 δε 90 μπ 50 αρ 90]

6. Γράψτε τις εντολές που φτιάχνουν βουνά:

ΛΥΣΗ:
στκ
δε 45
μπ 100
δε 90
μπ 100
αρ 90
μπ 100
δε 90
μπ 100

7. Να φτιάξετε ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ που σχεδιάζει ένα πεντάγωνο.

ΛΥΣΗ:
για πεντάγωνο
   στκ
   επαναλαβε 5 [μπ 100 δε 360 / 5]
τέλος

8. Να φτιάξετε ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ που να μετατρέπει ευρώ σε δραχμές.

ΛΥΣΗ:

Πρόβλημα (Αλγόριθμος-ανθρώπου)	Αλγόριθμος-υπολογιστή
	στην Ελληνική γλώσσα	στη Logo (ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ)
1) Ένας άνθρωπος πολλαπλασιάζει τα ευρώ με το 340,75.	1) Το κομπιούτερ ΖΗΤΑΕΙ από το χρήστη πόσα ευρώ θέλει να μετατρέψει.	για εσδ     ερωτηση [Δώσε τα ευρώ που θέλεις να μετατρέψεις]
	2) Το κομπιούτερ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΖΕΙ τα ευρώ που έδωσε ο χρήστης με το 340,75.	ανακοινωση (φρ [Οι δραχμές είναι: ] απαντηση * 340,75)   τέλος
	3) Το κομπιούτερ ΕΜΦΑΝΙΖΕΙ στον χρήστη τις δραχμές.

Κάνε κλικ ΕΔΩ να δεις το ίδιο πρόγραμμα σε JavaScript.

9. Να φτιάξετε ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ που υψώνει στο τετράγωνο τον αριθμό που δίνει ο χρήστης.

ΛΥΣΗ:

ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ (στην Ελληνική γλώσσα)	ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ (αλγόριθμος στη Logo)
1) Το κομπιούτερ ΖΗΤΑΕΙ από το χρήστη τον αριθμό που θέλει να υψώσει στο τετράγωνο.	για δυναμη2       ερωτηση [Δώσε τον αριθμό που θέλεις να υψώσεις στο τετράγωνο:]
2) Το κομπιούτερ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΖΕΙ τον αριθμό που έδωσε ο χρήστης με τον ευατό του.	ανακοινωση (φρ [Το τετράγωνο του αριθμού ] απαντηση [ είναι το: ] απαντηση * απαντηση)    τέλος
3) Το κομπιούτερ ΕΜΦΑΝΙΖΕΙ στον χρήστη το τετράγωνο του αριθμού.

10. Να φτιάξετε ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ που σχεδιάζει ΠΟΛΥΓΩΝΑ.

ΛΥΣΗ:
για πολυγωνο :π
   στκ
   επαναλαβε :π [μπ 100 δε 360 / :π]
τέλος

Στο κέντρο-εντολών όταν εκτελούμε "πολυγωνο 7" φτιάχνει εφτάγωνο, "πολυγωνο 6" φτιάχνει εξάγωνο, ...

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ:
1) Οι ασκήσεις με ΣΧΗΜΑΤΑ είναι δύο ειδών:
α. δίνεται το σχήμα και ζητούνται οι εντολές που το κατασκευάζουν και
β. δίνονται οι εντολές και ζητείται το σχήμα που φτιάχνουν.
"Στρίβω δεξιά" σημαίνει ότι κινούμαι όπως οι δείκτες το ρολογιού. Τη χελώνα στο χαρτί τη συμβολίζουμε με μία τελεία για τη θέση της και ένα βελάκι για το πού κοιτάει.

2) Οι ασκήσεις με ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ μπορεί να ζητούν να δημιουργήσετε σχήματα ή να κάνετε υπολογισμούς. Όταν ζητούν εκτέλεση υπολογισμών, ΔΕΝ χρησιμοποιούμε εντολές χελώνας όπως στκ, σβγ, μπ, δε ...!!!

3) Κάνοντας κλικ πάνω στην εκφώνηση στις παραπάνω ασκήσεις, βλέπετε τη λύση τους.